ಆದಿ ಪರ್ವ: ಆಸ್ತೀಕ ಪರ್ವ
೨೪
ಗರುಡನು ಅಮೃತವನ್ನು ತರಲು ಹೊರಡುವುದು, ವಿನತೆಯು ಅವನಿಗೆ ನಿಷಾದರನ್ನು ಆಹಾರವನ್ನಾಗಿ ಸೂಚಿಸಿ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣರನ್ನು ತಿನ್ನಬಾರದೆಂದು ಹೇಳಿ, ಮಗನನ್ನು ಬೀಳ್ಕೊಡುವುದು (೧-೯). ಗರುಡನು ನಿಷಾದರನ್ನು ಭಕ್ಷಿಸುವುದು (೧೦-೧೫).
01024001 ಸೂತ ಉವಾಚ|
01024001a ಇತ್ಯುಕ್ತೋ ಗರುಡಃ ಸರ್ಪೈಸ್ತತೋ ಮಾತರಮಬ್ರವೀತ್|
01024001c ಗಚ್ಛಾಮ್ಯಮೃತಮಾಹರ್ತುಂ ಭಕ್ಷ್ಯಮಿಚ್ಛಾಮಿ ವೇದಿತುಂ||
ಸೂತನು ಹೇಳಿದನು: “ಸರ್ಪಗಳು ಹೀಗೆ ಹೇಳಲು ಗರುಡನು ಮಾತೆಯನ್ನು ಕುರಿತು ಹೇಳಿದನು: “ಅಮೃತವನ್ನು ತರಲು ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ಏನನ್ನಾದರೂ ತಿನ್ನಲು ಬಯಸುತ್ತೇನೆ. ಏನನ್ನು ತಿನ್ನಲಿ ಹೇಳು.”
01024002 ವಿನತೋವಾಚ|
01024002a ಸಮುದ್ರಕುಕ್ಷಾವೇಕಾಂತೇ ನಿಷಾದಾಲಯಮುತ್ತಮಂ|
01024002c ಸಹಸ್ರಾಣಾಮನೇಕಾನಾಂ ತಾನ್ಭುಕ್ತ್ವಾಮೃತಮಾನಯ||
ವಿನತೆಯು ಹೇಳಿದಳು: “ಸಮುದ್ರಕುಕ್ಷದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ನಿಷಾದಾಲಯವಿದೆ. ಸಹಸ್ರಾರು ಸಂಖ್ಯೆಯ ಅವರನ್ನು ತಿಂದು ಅಮೃತವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಬಾ.
01024003a ನ ತು ತೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ಹಂತುಂ ಕಾರ್ಯಾ ಬುದ್ಧಿಃ ಕಥಂ ಚನ|
01024003c ಅವಧ್ಯಃ ಸರ್ವಭೂತಾನಾಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಹ್ಯನಲೋಪಮಃ||
ಆದರೆ ಎಂದೂ ನೀನು ಬ್ರಾಹ್ಮಣನನ್ನು ಕೊಲ್ಲುವ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮಾಡಬೇಡ. ಸರ್ವಭೂತಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣನು ಅವಧ್ಯ. ಅವನು ಬೆಂಕಿಯ ಹಾಗೆ.
01024004a ಅಗ್ನಿರರ್ಕೋ ವಿಷಂ ಶಸ್ತ್ರಂ ವಿಪ್ರೋ ಭವತಿ ಕೋಪಿತಃ|
01024004c ಭೂತಾನಾಮಗ್ರಭುಗ್ವಿಪ್ರೋ ವರ್ಣಶ್ರೇಷ್ಠಃ ಪಿತಾ ಗುರುಃ||
ಕುಪಿತ ವಿಪ್ರನು ಅಗ್ನಿ, ಸೂರ್ಯ, ವಿಷ ಅಥವಾ ಹರಿತ ಶಸ್ತ್ರದ ಸಮಾನ. ಎಲ್ಲ ಜೀವಿಗಳಲ್ಲಿಯೂ ವಿಪ್ರನು ಅಗ್ರಸ್ಥಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾನೆ. ಪಿತ ಮತ್ತು ಗುರುವಿನಂತೆ ಅವನ ಸ್ಥಾನವು ಶ್ರೇಷ್ಠವಾದದ್ದು.”
01024005 ಗರುಡ ಉವಾಚ|
01024005a ಯಥಾಹಮಭಿಜಾನೀಯಾಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ಲಕ್ಷಣೈಃ ಶುಭೈಃ|
01024005c ತನ್ಮೇ ಕಾರಣತೋ ಮಾತಃ ಪೃಚ್ಛತೋ ವಕ್ತುಮರ್ಹಸಿ||
ಗರುಡನು ಹೇಳಿದನು: “ಮಾತೆ! ಬ್ರಾಹ್ಮಣನನ್ನು ಹೇಗೆ ಗುರುತಿಸಬಹುದು ಹೇಳು. ಅವರ ಶುಭ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಯಾವುವು?”
01024006 ವಿನತೋವಾಚ|
01024006a ಯಸ್ತೇ ಕಂಠಮನುಪ್ರಾಪ್ತೋ ನಿಗೀರ್ಣಂ ಬಡಿಶಂ ಯಥಾ|
01024006c ದಹೇದಂಗಾರವತ್ಪುತ್ರ ತಂ ವಿದ್ಯಾದ್ಬ್ರಾಹ್ಮಣರ್ಷಭಂ||
ವಿನತೆಯು ಹೇಳಿದಳು: “ಪುತ್ರ! ಗಂಟಲು ಸೇರುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಮೀನುಹಿಡಿಯಲು ಬಳಸುವ ಕೊಕ್ಕೆಯ ಹಾಗೆ ಪೀಡಿಸುವವನು ಅಥವಾ ಬಿಸಿ ಕೆಂಡದಂತೆ ಸುಡುವವನೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರ್ಷಭನೆಂದು ತಿಳಿ.””
01024007 ಸೂತ ಉವಾಚ|
01024007a ಪ್ರೋವಾಚ ಚೈನಂ ವಿನತಾ ಪುತ್ರಹಾರ್ದಾದಿದಂ ವಚಃ|
01024007c ಜಾನಂತ್ಯಪ್ಯತುಲಂ ವೀರ್ಯಮಾಶೀರ್ವಾದಸಮನ್ವಿತಂ||
ಸೂತನು ಹೇಳಿದನು: “ಮಗನ ಅತುಲ ವೀರ್ಯವನ್ನು ತಿಳಿದಿದ್ದರೂ ವಿನತೆಯು ಹಾರ್ದಿಕವಾಗಿ ಈ ಮಾತುಗಳಿಂದ ಆಶೀರ್ವದಿಸಿದಳು:
01024008a ಪಕ್ಷೌ ತೇ ಮಾರುತಃ ಪಾತು ಚಂದ್ರಃ ಪೃಷ್ಠಂ ತು ಪುತ್ರಕ|
01024008c ಶಿರಸ್ತು ಪಾತು ತೇ ವಹ್ನಿರ್ಭಾಸ್ಕರಃ ಸರ್ವಮೇವ ತು||
“ಪಕ್ಷಿಯೇ! ಮಾರುತಗಳು ನಿನ್ನ ರೆಕ್ಕೆಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲಿ. ಚಂದ್ರನು ನಿನ್ನ ಬೆನ್ನನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲಿ. ಅಗ್ನಿಯು ನಿನ್ನ ಶಿರವನ್ನು ಮತ್ತು ಭಾಸ್ಕರನು ನಿನ್ನ ಸರ್ವವನ್ನೂ ರಕ್ಷಿಸಲಿ.
01024009a ಅಹಂ ಚ ತೇ ಸದಾ ಪುತ್ರ ಶಾಂತಿಸ್ವಸ್ತಿಪರಾಯಣಾ|
01024009c ಅರಿಷ್ಟಂ ವ್ರಜ ಪಂಥಾನಂ ವತ್ಸ ಕಾರ್ಯಾರ್ಥಸಿದ್ಧಯೇ||
ಪುತ್ರ! ನಾನೂ ಕೂಡ ಸದಾ ಶಾಂತಿಸ್ವಸ್ತಿಪರಾಯಣಳಾಗಿ ನಿನ್ನ ದಾರಿಯನ್ನು ಕಾಯುತ್ತಿರುತ್ತೇನೆ. ವತ್ಸ! ನಿನ್ನ ಕಾರ್ಯಾರ್ಥಸಿದ್ದಿಯಾಗಲಿ.”
01024010a ತತಃ ಸ ಮಾತುರ್ವಚನಂ ನಿಶಮ್ಯ
ವಿತತ್ಯ ಪಕ್ಷೌ ನಭ ಉತ್ಪಪಾತ|
01024010c ತತೋ ನಿಷಾದಾನ್ಬಲವಾನುಪಾಗಮದ್
ಬುಭುಕ್ಷಿತಃ ಕಾಲ ಇವಾಂತಕೋ ಮಹಾನ್||
ಮಾತುರ್ವಚನವನ್ನು ಕೇಳಿದ ಅವನು ರೆಕ್ಕೆಗಳೆರಡನ್ನೂ ಹರಡಿ ನಭವನ್ನೇರಿದನು. ಹಸಿವೆಯಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದ ಆ ಬಲವಂತನು ಅಂತಕ ಮಹಾ ಕಾಲನೋ ಎನ್ನುವಂತೆ ನಿಷಾದರ ಮೇಲೆ ಎರಗಿದನು.
01024011a ಸ ತಾನ್ನಿಷಾದಾನುಪಸಂಹರಂಸ್ತದಾ
ರಜಃ ಸಮುದ್ಧೂಯ ನಭಹಸ್ಪೃಶಂ ಮಹತ್|
01024011c ಸಮುದ್ರಕುಕ್ಷೌ ಚ ವಿಶೋಷಯನ್ಪಯಃ
ಸಮೀಪಗಾನ್ಭೂಮಿಧರಾನ್ವಿಚಾಲಯನ್||
ಆ ನಿಷಾದರನ್ನು ಉಪಸಂಹರಿಸಲು ಉದ್ಯುಕ್ತನಾಗಿ ಅವನು ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಮಹತ್ತರ ಧೂಳಿನ ಭಿರುಗಾಳಿಯನ್ನೇ ಎಬ್ಬಿಸಿ, ಸಮುದ್ರದ ತಳದಿಂದ ನೀರನ್ನು ಹೀರಿಕೊಂಡು ಹತ್ತಿರದ ಪರ್ವತಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದಿದ್ದ ವೃಕ್ಷಗಳು ತತ್ತರಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಿದನು.
01024012a ತತಃ ಸ ಚಕ್ರೇ ಮಹದಾನನಂ ತದಾ
ನಿಷಾದಮಾರ್ಗಂ ಪ್ರತಿರುಧ್ಯ ಪಕ್ಷಿರಾಟ್|
01024012c ತತೋ ನಿಷಾದಾಸ್ತ್ವರಿತಾಃ ಪ್ರವವ್ರಜುಃ
ಯತೋ ಮುಖಂ ತಸ್ಯ ಭುಜಂಗಭೋಜಿನಃ||
ಅನಂತರ ಆ ಪಕ್ಷಿರಾಜನು ತನ್ನ ಅಗಲ ಬಾಯಿಯನ್ನು ನಿಷಾದರ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ಇಟ್ಟು ತಡೆಗಟ್ಟಿದನು; ನಿಷಾದರು ಆ ಭುಜಂಗಭೋಜಿನಿಯ ಬಾಯಿಯೆಡೆಗೆ ಒಟ್ಟಾಗಿ ಎಳೆಯಲ್ಪಟ್ಟರು.
01024013a ತದಾನನಂ ವಿವೃತಮತಿಪ್ರಮಾಣವತ್
ಸಮಭ್ಯಯುರ್ಗಗನಮಿವಾರ್ದಿತಾಃ ಖಗಾಃ|
01024013c ಸಹಸ್ರಶಃ ಪವನರಜೋಭ್ರಮೋಹಿತಾ
ಮಹಾನಿಲಪ್ರಚಲಿತಪಾದಪೇ ವನೇ||
ಭಯಭರಿತ ಪಕ್ಷಿಗಳು ಹೆದರಿ ಗಗನವನ್ನೇರುವಂತೆ ಅವರು ಅವನ ಅಗಲ ಬಾಯಿಯಬಳಿ ಮುತ್ತಿಗೆಹಾಕಿದರು. ಭಿರುಗಾಳಿಯಿಂದ ಎಬ್ಬಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಧೂಳಿನ ಮೋಡಗಳಿಂದ ಸಮ್ಮೋಹಿತರಾಗಿ ಅವರು ಸಹಸ್ರ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಭಿರುಗಾಳಿಯಿಂದ ತರುಬಲ್ಪಟ್ಟ ಪಕ್ಷಿಗಳಂತೆ ಅವನ ಬಾಯಿಯ ಹತ್ತಿರ ಬಂದರು.
01024014a ತತಃ ಖಗೋ ವದನಮಮಿತ್ರತಾಪನಃ
ಸಮಾಹರತ್ಪರಿಚಪಲೋ ಮಹಾಬಲಃ|
01024014c ನಿಷೂದಯನ್ಬಹುವಿಧಮತ್ಸ್ಯಭಕ್ಷಿಣೋ
ಬುಭುಕ್ಷಿತೋ ಗಗನಚರೇಶ್ವರಸ್ತದಾ||
ಆಗ ಹಸಿವೆಯಿಂದ ತನ್ನ ಬಾಯಿಯನ್ನು ದೊಡ್ಡದಾಗಿ ತೆರೆದಿಟ್ಟಿದ್ದ ಶತ್ರುತಾಪನ ಮಹಾಬಲಿ ಪಕ್ಷಿಯು ತನ್ನ ಬಾಯಿಯನ್ನು ಮುಚ್ಚಿ ಬಹುವಿಧದ ಮೀನುಗಳನ್ನು ಸೇವಿಸುವ ಆ ನಿಷಾದ ಸಂಕುಲವನ್ನು ಭಕ್ಷಿಸಿದನು.”
ಇತಿ ಶ್ರೀ ಮಹಾಭಾರತೇ ಆದಿ ಪರ್ವಣಿ ಆಸ್ತೀಕ ಪರ್ವಣಿ ಸೌಪರ್ಣೇ ಚತುರ್ವಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ|
ಇದು ಶ್ರೀ ಮಹಾಭಾರತಲ್ಲಿ ಆದಿ ಪರ್ವದಲ್ಲಿ ಆಸ್ತೀಕ ಪರ್ವದಲ್ಲಿ ಸೌಪರ್ಣದಲ್ಲಿ ಇಪ್ಪತ್ನಾಲ್ಕನೇ ಅಧ್ಯಾಯವು.