ಆದಿ ಪರ್ವ: ಸಂಭವ ಪರ್ವ
೭೦
ಭರತ ವಂಶಾವಳಿ
ಭರತವಂಶಾವಳಿ (೧-೨೦). ಪೌರವಂಶಾವಳಿ (೨೧-೪೫).
01070001 ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ
01070001a ಪ್ರಜಾಪತೇಸ್ತು ದಕ್ಷಸ್ಯ ಮನೋರ್ವೈವಸ್ವತಸ್ಯ ಚ|
01070001c ಭರತಸ್ಯ ಕುರೋಃ ಪೂರೋರಜಮೀಡಸ್ಯ ಚಾನ್ವಯೇ||
01070002a ಯಾದವಾನಾಮಿಮಂ ವಂಶಂ ಪೌರವಾಣಾಂ ಚ ಸರ್ವಶಃ|
01070002c ತಥೈವ ಭಾರತಾನಾಂ ಚ ಪುಣ್ಯಂ ಸ್ವಸ್ತ್ಯಯನಂ ಮಹತ್|
01070002e ಧನ್ಯಂ ಯಶಸ್ಯಮಾಯುಷ್ಯಂ ಕೀರ್ತಯಿಷ್ಯಾಮಿ ತೇಽನಘ||
ವೈಶಂಪಾಯನನು ಹೇಳಿದನು: “ಅನಘ! ಈಗ ನಾನು ನಿನಗೆ ಧನ್ಯತೆಯನ್ನೂ ಯಶಸ್ಸನ್ನೂ ಆಯುಸ್ಸನ್ನೂ ನೀಡುವ, ದಕ್ಷ ಪ್ರಜಾಪತಿ, ವೈವಸ್ವತ ಮನು, ಭರತ, ಕುರು, ಪುರು, ಮತ್ತು ಅಜಮೀಡರೇ ಮೊದಲಾದವರನ್ನೊಳಗೊಂಡ, ಬಹಳ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಮುಂದುವರೆದು ಬಂದ, ಯಾದವ, ಪೌರವ ಮತ್ತು ಭಾರತರ ಪುಣ್ಯಕರ ವಂಶಾವಳಿಯನ್ನು ಹೇಳುತ್ತೇನೆ.
01070003a ತೇಜೋಭಿರುದಿತಾಃ ಸರ್ವೇ ಮಹರ್ಷಿಸಮತೇಜಸಃ|
01070003c ದಶ ಪ್ರಚೇತಸಃ ಪುತ್ರಾಃ ಸಂತಃ ಪೂರ್ವಜನಾಃ ಸ್ಮೃತಾಃ|
01070003e ಮೇಘಜೇನಾಗ್ನಿನಾ ಯೇ ತೇ ಪೂರ್ವಂ ದಗ್ಧಾ ಮಹೌಜಸಃ||
ಪ್ರಚೇತಸನಿಗೆ ಹತ್ತು ಪುತ್ರರಿದ್ದರು; ಎಲ್ಲರೂ ಅತೀವ ತೇಜಸ್ಸು ಮತ್ತು ಕಾಂತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ತೇಜಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಮಹರ್ಷಿಗಳ ಸಮನಾಗಿದ್ದರು. ಸಂತರ ಪ್ರಕಾರ ಅವರು ಮಾನವರ ಪೂರ್ವಜರು. ಹಿಂದೆ ಇವರೆಲ್ಲರೂ ಮಿಂಚಿನಲ್ಲಿ ಸುಟ್ಟು ಭಸ್ಮವಾದರು.
01070004a ತೇಭ್ಯಃ ಪ್ರಾಚೇತಸೋ ಜಜ್ಞೇ ದಕ್ಷೋ ದಕ್ಷಾದಿಮಾಃ ಪ್ರಜಾಃ|
01070004c ಸಂಭೂತಾಃ ಪುರುಷವ್ಯಾಘ್ರ ಸ ಹಿ ಲೋಕಪಿತಾಮಹಃ||
ಈ ಪ್ರಾಚೇತಸರಿಂದ ದಕ್ಷನು ಹುಟ್ಟಿದನು. ಪುರುಷವ್ಯಾಘ್ರ! ಲೋಕಪಿತಾಮಹ ದಕ್ಷನಿಂದ ಪ್ರಜೆಗಳೆಲ್ಲರೂ ಹುಟ್ಟಿದರು.
01070005a ವೀರಿಣ್ಯಾ ಸಹ ಸಂಗಮ್ಯ ದಕ್ಷಃ ಪ್ರಾಚೇತಸೋ ಮುನಿಃ|
01070005c ಆತ್ಮತುಲ್ಯಾನಜನಯತ್ಸಹಸ್ರಂ ಸಂಶಿತವ್ರತಾನ್||
ಮುನಿ ದಕ್ಷ ಪ್ರಾಚೇತಸನು ವೀರಿಣ್ಯಳ ಜೊತೆ ಕೂಡಿ ತನ್ನಂಥಹ ಸಹಸ್ರ ಸಂಶಿತವ್ರತ ಪುತ್ರರನ್ನು ಪಡೆದನು.
01070006a ಸಹಸ್ರಸಂಖ್ಯಾನ್ಸಮಿತಾನ್ಸುತಾನ್ದಕ್ಷಸ್ಯ ನಾರದಃ|
01070006c ಮೋಕ್ಷಮಧ್ಯಾಪಯಾಮಾಸ ಸಾಂಖ್ಯಜ್ಞಾನಮನುತ್ತಮಂ||
ದಕ್ಷನ ಈ ಸಾವಿರ ಸುತರ ಸಮಿತಿಗೆ ನಾರದನು ಮೋಕ್ಷವನ್ನು ನೀಡುವ ಉತ್ತಮ ಸಾಂಖ್ಯ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ನೀಡಿದನು.
01070007a ತತಃ ಪಂಚಾಶತಂ ಕನ್ಯಾಃ ಪುತ್ರಿಕಾ ಅಭಿಸಂದಧೇ|
01070007c ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ಪ್ರಜಾ ದಕ್ಷಃ ಸಿಸೃಕ್ಷುರ್ಜನಮೇಜಯ||
ಜನಮೇಜಯ! ಪ್ರಜಾಪತಿ ದಕ್ಷನು ತನ್ನ ಐವತ್ತು ಪುತ್ರಿಯರನ್ನು ಪ್ರಜೋತ್ಪತ್ತಿಗೆ ತೊಡಗಿಸಿದನು.
01070008a ದದೌ ಸ ದಶ ಧರ್ಮಾಯ ಕಶ್ಯಪಾಯ ತ್ರಯೋದಶ|
01070008c ಕಾಲಸ್ಯ ನಯನೇ ಯುಕ್ತಾಃ ಸಪ್ತವಿಂಶತಿಮಿಂದವೇ||
ಪುತ್ರಿಯರಲ್ಲಿ ಹತ್ತನ್ನು ಧರ್ಮನಿಗೆ, ಹದಿಮೂರನ್ನು ಕಶ್ಯಪನಿಗೆ, ಒಂಭತ್ತನ್ನು ಕಾಲನಿಗೆ ಮತ್ತು ಇಪ್ಪತ್ತೇಳನ್ನು ಚಂದ್ರನಿಗೆ ಕೊಟ್ಟನು.
01070009a ತ್ರಯೋದಶಾನಾಂ ಪತ್ನೀನಾಂ ಯಾ ತು ದಾಕ್ಷಾಯಣೀ ವರಾ|
01070009c ಮಾರೀಚಃ ಕಶ್ಯಪಸ್ತಸ್ಯಾಮಾದಿತ್ಯಾನ್ಸಮಜೀಜನತ್|
01070009e ಇಂದ್ರಾದೀನ್ವೀರ್ಯಸಂಪನ್ನಾನ್ವಿವಸ್ವಂತಮಥಾಪಿ ಚ|
ಮಾರೀಚಿ ಕಶ್ಯಪನು ತನ್ನ ಹದಿಮೂರು ದಾಕ್ಷಾಯಣಿ ಪತ್ನಿಯರಲ್ಲಿ ವಿವಸ್ವತ ಮತ್ತು ಇಂದ್ರನೇ ಮೊದಲಾದ ವೀರ್ಯಸಂಪನ್ನ ಆದಿತ್ಯರನ್ನು ಪಡೆದನು.
01070010a ವಿವಸ್ವತಃ ಸುತೋ ಜಜ್ಞೇ ಯಮೋ ವೈವಸ್ವತಃ ಪ್ರಭುಃ|
01070010c ಮಾರ್ತಂಡಶ್ಚ ಯಮಸ್ಯಾಪಿ ಪುತ್ರೋ ರಾಜನ್ನಜಾಯತ||
ರಾಜನ್! ವಿವಸ್ವತನಿಗೆ ಪ್ರಭು ವೈವಸ್ವತ ಯಮನು ಮಗನಾಗಿ ಜನಿಸಿದನು. ಮತ್ತು ಮಾರ್ತಂಡನು ಯಮನ ಪುತ್ರನಾಗಿ ಜನಿಸಿದನು.
01070011a ಮಾರ್ತಂಡಸ್ಯ ಮನುರ್ಧೀಮಾನಜಾಯತ ಸುತಃ ಪ್ರಭುಃ|
01070011c ಮನೋರ್ವಂಶೋ ಮಾನವಾನಾಂ ತತೋಽಯಂ ಪ್ರಥಿತೋಽಭವತ್|
01070011e ಬ್ರಹ್ಮಕ್ಷತ್ರಾದಯಸ್ತಸ್ಮಾನ್ಮನೋರ್ಜಾತಾಸ್ತು ಮಾನವಾಃ||
ಪ್ರಭು ಮಾರ್ತಂಡನಿಗೆ ಧೀಮಂತ ಮನುವು ಸುತನಾಗಿ ಜನಿಸಿದನು. ಮನುವಿನ ವಂಶದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದವರನ್ನು ಮಾನವರೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತೇವೆ. ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಕ್ಷತ್ರಿಯ ಮತ್ತು ಇತರ ಎಲ್ಲ ಮಾನವರೂ ಮನುವಿನಿಂದಲೇ ಜನಿಸಿದರು.
01070012a ತತ್ರಾಭವತ್ತದಾ ರಾಜನ್ಬ್ರಹ್ಮ ಕ್ಷತ್ರೇಣ ಸಂಗತಂ|
01070012c ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಮಾನವಾಸ್ತೇಷಾಂ ಸಾಂಗಂ ವೇದಮದೀಧರನ್||
ಅಲ್ಲಿಂದ ಬ್ರಾಹ್ಮಣತ್ವ ಮತ್ತು ಕ್ಷಾತ್ರತ್ವದ ಸಮಾಗಮವಾಯಿತು. ಮನುವಿನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು ವೇದಾಧ್ಯಯನದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿದರು.
01070013a ವೇನಂ ಧೃಷ್ಣುಂ ನರಿಷ್ಯಂತಂ ನಾಭಾಗೇಕ್ಷ್ವಾಕುಮೇವ ಚ|
01070013c ಕರೂಷಮಥ ಶರ್ಯಾತಿಂ ತಥೈವಾತ್ರಾಷ್ಟಮೀಮಿಲಾಂ||
01070014a ಪೃಷಧ್ರನವಮಾನಾಹುಃ ಕ್ಷತ್ರಧರ್ಮಪರಾಯಣಾನ್|
01070014c ನಾಭಾಗಾರಿಷ್ಟದಶಮಾನ್ಮನೋಃ ಪುತ್ರಾನ್ಮಹಾಬಲಾನ್||
ಮನುವಿಗೆ ಹತ್ತು ಕ್ಷತ್ರಧರ್ಮ ಪರಾಯಣ ಮಹಾಬಲಶಾಲಿ ಮಕ್ಕಳಿದ್ದರೆಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ: ವೇನ, ಧೃಷ್ಣು, ನರಿಷಂತ, ನಾಭಾಗ, ಇಕ್ಷ್ವಾಕು, ಕರೂಷ್ಮಥ, ಶರ್ಯಾತಿ, ಎಂಟನೆಯವಳು ಮಗಳು ಇಲಾ, ಒಂಭತ್ತನೆಯವನು ಪೃಷಘ್ನ, ಮತ್ತು ಹತ್ತನೆಯವನು ನಾಭಾಗಾರಿಷ್ಠ.
01070015a ಪಂಚಾಶತಂ ಮನೋಃ ಪುತ್ರಾಸ್ತಥೈವಾನ್ಯೇಽಭವನ್ ಕ್ಷಿತೌ|
01070015c ಅನ್ಯೋನ್ಯಭೇದಾತ್ತೇ ಸರ್ವೇ ವಿನೇಶುರಿತಿ ನಃ ಶ್ರುತಂ||
ಇವರಲ್ಲದೆ ಮನುವಿಗೆ ಐವತ್ತು ಪುತ್ರರು ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಅವರೆಲ್ಲರೂ ಅನ್ಯೋನ್ಯರೊಡನೆ ಜಗಳವಾಡಿ ವಿನಾಶರಾದರು ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
01070016a ಪುರೂರವಾಸ್ತತೋ ವಿದ್ವಾನಿಲಾಯಾಂ ಸಮಪದ್ಯತ|
01070016c ಸಾ ವೈ ತಸ್ಯಾಭವನ್ಮಾತಾ ಪಿತಾ ಚೇತಿ ಹಿ ನಃ ಶ್ರುತಂ||
ಇಲೆಯಿಂದ ವಿದ್ವಾನ್ ಪುರೂರವನು ಜನಿಸಿದನು. ಅವನ ತಾಯಿ ಮತ್ತು ತಂದೆ ಇಬ್ಬರೂ ಅವಳೇ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
01070017a ತ್ರಯೋದಶ ಸಮುದ್ರಸ್ಯ ದ್ವೀಪಾನಶ್ನನ್ಪುರೂರವಾಃ|
01070017c ಅಮಾನುಷೈರ್ವೃತಃ ಸತ್ತ್ವೈರ್ಮಾನುಷಃ ಸನ್ಮಹಾಯಶಾಃ||
ಪುರೂರವನು ಹದಿಮೂರು ಸಮುದ್ರ ದ್ವೀಪಗಳನ್ನು ಆಳಿದನು. ಆ ಮಹಾಯಶನು ಮನುಷ್ಯನಾಗಿದ್ದರೂ ಸದಾ ಅಮಾನುಷರ ಸಂಗದಲ್ಲಿಯೇ ಇರುತ್ತಿದ್ದನು.
01070018a ವಿಪ್ರೈಃ ಸ ವಿಗ್ರಹಂ ಚಕ್ರೇ ವೀರ್ಯೋನ್ಮತ್ತಃ ಪುರೂರವಾಃ|
01070018c ಜಹಾರ ಚ ಸ ವಿಪ್ರಾಣಾಂ ರತ್ನಾನ್ಯುತ್ಕ್ರೋಶತಾಮಪಿ||
ವೀರ್ಯೋನ್ಮತ್ತ ಪುರೂರವನು ಅವರ ಕ್ರೋಧವನ್ನು ಅಲ್ಲಗಳೆದು ವಿಪ್ರರೊಂದಿಗೆ ಜಗಳವಾಡಿ ವಿಪ್ರರ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ಅಪಹರಿಸಿದನು.
01070019a ಸನತ್ಕುಮಾರಸ್ತಂ ರಾಜನ್ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕಾದುಪೇತ್ಯ ಹ|
01070019c ಅನುದರ್ಶಯಾಂ ತತಶ್ಚಕ್ರೇ ಪ್ರತ್ಯಗೃಹ್ಣಾನ್ನ ಚಾಪ್ಯಸೌ||||
ಇದನ್ನು ನೋಡಿದ ಸನತ್ಕುಮಾರನು ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕದಿಂದ ಬಂದು ರಾಜನಿಗೆ ಉತ್ತಮ ಸಲಹೆಗಳನ್ನು ನೀಡಿದರೂ ಅವನು ಅವುಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಲಿಲ್ಲ.
01070020a ತತೋ ಮಹರ್ಷಿಭಿಃ ಕ್ರುದ್ಧೈಃ ಶಪ್ತಃ ಸದ್ಯೋ ವ್ಯನಶ್ಯತ|
01070020c ಲೋಭಾನ್ವಿತೋ ಮದಬಲಾನ್ನಷ್ಟಸಂಜ್ಞೋ ನರಾಧಿಪಃ||
ಆಗ ಕೃದ್ಧ ಮಹರ್ಷಿಗಳು ಇತ್ತ ಶಾಪವು ಮದಬಲದಿಂದ ಬುದ್ಧಿಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದ ಲೋಭಾನ್ವಿತ ನರಾಧಿಪನನ್ನು ನಾಶಪಡಿಸಿತು.
01070021a ಸ ಹಿ ಗಂಧರ್ವಲೋಕಸ್ಥ ಉರ್ವಶ್ಯಾ ಸಹಿತೋ ವಿರಾಟ್|
01070021c ಆನಿನಾಯ ಕ್ರಿಯಾರ್ಥೇಽಗ್ನೀನ್ಯಥಾವದ್ವಿಹಿತಾಂಸ್ತ್ರಿಧಾ||
ಊರ್ವಶಿಯೊಡನೆ ಗಂಧರ್ವ ಲೋಕದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಈ ವಿರಾಟನೇ ಕ್ರಿಯಾವಿಧಿಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸುವ ಮೂರು ವಿಧದ ಅಗ್ನಿಗಳನ್ನು ತಂದವನು.
01070022a ಷಟ್ಪುತ್ರಾ ಜಜ್ಞಿರೇಽಥೈಲಾದಾಯುರ್ಧೀಮಾನಮಾವಸುಃ|
01070022c ದೃದಾಯುಶ್ಚ ವನಾಯುಶ್ಚ ಶ್ರುತಾಯುಶ್ಚೋರ್ವಶೀಸುತಾಃ||
ಅವನು ಊರ್ವಶಿಯಲ್ಲಿ ಆರು ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಪಡೆದನು: ಆಯುಸ್, ಧೀಮಾನ್, ದೃಢಾಯುಷ್, ಅಮಾವಸು, ವನಾಯುಶ್ ಮತ್ತು ಶೃತಾಯುಶ್.
01070023a ನಹುಷಂ ವೃದ್ಧಶರ್ಮಾಣಂ ರಜಿಂ ರಂಭಮನೇನಸಂ|
01070023c ಸ್ವರ್ಭಾನವೀಸುತಾನೇತಾನಾಯೋಃ ಪುತ್ರಾನ್ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ||
ಆಯುಸನು ಸ್ವರ್ಭಾನುವಿನ ಮಗಳಿನಿಂದ ನಾಲ್ಕು ಪುತ್ರರನ್ನು ಪಡೆದನು: ನಹುಷ, ವೃದ್ಧಶರ್ಮ, ರಜಿಂರಂಭ ಮತ್ತು ಅನೇನಸ.
01070024a ಆಯುಷೋ ನಹುಷಃ ಪುತ್ರೋ ಧೀಮಾನ್ಸತ್ಯಪರಾಕ್ರಮಃ|
01070024c ರಾಜ್ಯಂ ಶಶಾಸ ಸುಮಹದ್ಧರ್ಮೇಣ ಪೃಥಿವೀಪತಿಃ||
ಆಯುಸನ ಪುತ್ರರಲ್ಲಿ ನಹುಷನು ಧೀಮಂತ ಮತ್ತು ಸತ್ಯಪರಾಕ್ರಮಿಯಾಗಿದ್ದು ಆ ಪೃಥಿವೀಪತಿಯು ಸುಮಹತ್ತರ ಧರ್ಮದಿಂದ ರಾಜ್ಯವನ್ನಾಳಿದನು.
01070025a ಪಿತೄನ್ದೇವಾನೃಷೀನ್ವಿಪ್ರಾನ್ಗಂಧರ್ವೋರಗರಾಕ್ಷಸಾನ್|
01070025c ನಹುಷಃ ಪಾಲಯಾಮಾಸ ಬ್ರಹ್ಮಕ್ಷತ್ರಮಥೋ ವಿಶಃ||
ನಹುಷನು ಪಿತೃ, ದೇವತೆ, ಋಷಿ, ವಿಪ್ರ, ಗಂಧರ್ವ, ಉರಗ, ರಾಕ್ಷಸ ಇವರೆಲ್ಲರನ್ನೂ ಮತ್ತು ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಕ್ಷತ್ರಿಯ, ವೈಶ್ಯರೆಲ್ಲರನ್ನೂ ಪರಿಪಾಲಿಸಿದನು.
01070026a ಸ ಹತ್ವಾ ದಸ್ಯುಸಂಘಾತಾನೃಷೀನ್ಕರಮದಾಪಯತ್|
01070026c ಪಶುವಚ್ಚೈವ ತಾನ್ ಪೃಷ್ಠೇ ವಾಹಯಾಮಾಸ ವೀರ್ಯವಾನ್||
ಆ ವೀರ್ಯವಂತನು ದಸ್ಯುಗಳ ಗುಂಪುಗಳನ್ನು ನಾಶಪಡಿಸಿ ಅವರು ಋಷಿಗಳಿಗೆ ಕರವನ್ನು ಕೊಡುವಂತೆ ಮಾಡಿದನು; ಮತ್ತು ಅವರು ಪಶುಗಳ ರೀತಿ ಭಾರವನ್ನು ಹೊರುವಂತೆ ಮಾಡಿದನು.
01070027a ಕಾರಯಾಮಾಸ ಚೇಂದ್ರತ್ವಮಭಿಭೂಯ ದಿವೌಕಸಃ|
01070027c ತೇಜಸಾ ತಪಸಾ ಚೈವ ವಿಕ್ರಮೇಣೌಜಸಾ ತಥಾ||
ತನ್ನ ತೇಜಸ್ಸು, ತಪಸ್ಸು, ವಿಕ್ರಮ ಮತ್ತು ಓಜಸ್ಸಿನಿಂದ ದಿವೌಕಸರನ್ನು ಮೀರಿ ಇಂದ್ರನಂತೆ ರಾಜ್ಯವಾಳಿದನು.
01070028a ಯತಿಂ ಯಯಾತಿಂ ಸಂಯಾತಿಮಾಯಾತಿಂ ಪಾಂಚಮುದ್ಧವಂ|
01070028c ನಹುಷೋ ಜನಯಾಮಾಸ ಷಟ್ಪುತ್ರಾನ್ಪ್ರಿಯವಾಸಸಿ||
ನಹುಷನು ಆರು ಪ್ರಿಯವಾಸ ಪುತ್ರರಿಗೆ ಜನ್ಮವಿತ್ತನು: ಯತಿ, ಯಯಾತಿ, ಸಂಯಾತಿ, ಆಯಾತಿ, ಪಾಂಚ ಮತ್ತು ಉದ್ಧವ.
01070029a ಯಯಾತಿರ್ನಾಹುಷಃ ಸಮ್ರಾಡಾಸೀತ್ಸತ್ಯಪರಾಕ್ರಮಃ|
01070029c ಸ ಪಾಲಯಾಮಾಸ ಮಹೀಮೀಜೇ ಚ ವಿವಿಧೈಃ ಸವೈಃ||
ನಾಹುಷ ಯಯಾತಿಯು ಸತ್ಯಪರಾಕ್ರಮಿ ಸಾಮ್ರಾಟನಾಗಿ ಮಹಿಯನ್ನು ಪಾಲಿಸಿದನು.
01070030a ಅತಿಶಕ್ತ್ಯಾ ಪಿತೄನರ್ಚನ್ದೇವಾಂಶ್ಚ ಪ್ರಯತಃ ಸದಾ|
01070030c ಅನ್ವಗೃಹ್ಣಾತ್ಪ್ರಜಾಃ ಸರ್ವಾ ಯಯಾತಿರಪರಾಜಿತಃ||
ತನ್ನ ಅತಿ ಶಕ್ತಿಯಿಂದ ಪಿತೃಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ದೇವತೆಗಳನ್ನು ಸದಾ ಅರ್ಚಿಸುತ್ತಾ ಅಪರಾಜಿತ ಯಯಾತಿಯು ಸರ್ವ ಪ್ರಜೆಗಳನ್ನೂ ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ಪಾಲಿಸಿದನು.
01070031a ತಸ್ಯ ಪುತ್ರಾ ಮಹೇಷ್ವಾಸಾಃ ಸರ್ವೈಃ ಸಮುದಿತಾ ಗುಣೈಃ|
01070031c ದೇವಯಾನ್ಯಾಂ ಮಹಾರಾಜ ಶರ್ಮಿಷ್ಠಾಯಾಂ ಚ ಜಜ್ಞಿರೇ||
ಮಹಾರಾಜ! ದೇವಯಾನಿ ಮತ್ತು ಶರ್ಮಿಷ್ಠೆಯರಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿದ ಅವನ ಪುತ್ರರೆಲ್ಲರೂ ಮಹೇಷ್ವಾಸರೂ ಸುಗುಣರೂ ಆಗಿದ್ದರು.
01070032a ದೇವಯಾನ್ಯಾಮಜಾಯೇತಾಂ ಯದುಸ್ತುರ್ವಸುರೇವ ಚ|
01070032c ದ್ರುಹ್ಯುಶ್ಚಾನುಶ್ಚ ಪೂರುಶ್ಚ ಶರ್ಮಿಷ್ಠಾಯಾಂ ಪ್ರಜಜ್ಞಿರೇ||
ಯದು ಮತ್ತು ತುರ್ವಾಸು ದೇವಯಾನಿಯಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಶರ್ಮಿಷ್ಠೆಯಲ್ಲಿ ದ್ರುಹು, ಅನು ಮತ್ತು ಪುರು ಜನಿಸಿದರು.
01070033a ಸ ಶಾಶ್ವತೀಃ ಸಮಾ ರಾಜನ್ಪ್ರಜಾ ಧರ್ಮೇಣ ಪಾಲಯನ್|
01070033c ಜರಾಮಾರ್ಚನ್ಮಹಾಘೋರಾಂ ನಾಹುಷೋ ರೂಪನಾಶಿನೀಂ||
ರಾಜನ್! ಬಹಳ ಕಾಲ ಧರ್ಮದಿಂದ ಪ್ರಜೆಗಳನ್ನು ಪಾಲಿಸಿದ ನಾಹುಷನು ರೂಪನಾಶಿನಿ ಮಹಾಘೋರ ವೃದ್ಧಾಪ್ಯವನ್ನು ಪಡೆದನು.
01070034a ಜರಾಭಿಭೂತಃ ಪುತ್ರಾನ್ಸ ರಾಜಾ ವಚನಮಬ್ರವೀತ್|
01070034c ಯದುಂ ಪೂರುಂ ತುರ್ವಸುಂ ಚ ದ್ರುಹ್ಯುಂ ಚಾನುಂ ಚ ಭಾರತ||
ವೃದ್ಧಾಪ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದ ರಾಜನು ತನ್ನ ಪುತ್ರರಾದ ಯದು, ಪುರು, ತುರ್ವಸು, ದ್ರುಹು ಮತ್ತು ಅನುರಲ್ಲಿ ಕೇಳಿಕೊಂಡನು:
01070035a ಯೌವನೇನ ಚರನ್ಕಾಮಾನ್ಯುವಾ ಯುವತಿಭಿಃ ಸಹ|
01070035c ವಿಹರ್ತುಮಹಮಿಚ್ಛಾಮಿ ಸಾಹ್ಯಂ ಕುರುತ ಪುತ್ರಕಾಃ||
“ಪುತ್ರರೇ! ಯೌವನವನ್ನು ಪಡೆದು ಯುವ ಯುವತಿಯರೊಂದಿಗೆ ಕಾಮದಿಂದ ವಿಹರಿಸಲು ಬಯಸುತ್ತೇನೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ನನಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಿ.”
01070036a ತಂ ಪುತ್ರೋ ದೇವಯಾನೇಯಃ ಪೂರ್ವಜೋ ಯದುರಬ್ರವೀತ್|
01070036c ಕಿಂ ಕಾರ್ಯಂ ಭವತಃ ಕಾರ್ಯಮಸ್ಮಾಭಿರ್ಯೌವನೇನ ಚ||
ಆಗ ದೇವಯಾನಿಯ ಹಿರಿಯ ಮಗ ಯದುವು ಹೇಳಿದನು: “ನಮ್ಮ ಯೌವನವನ್ನು ಪಡೆದು ನೀನೇನು ಮಾಡುತ್ತೀಯೆ?”
01070037a ಯಯಾತಿರಬ್ರವೀತ್ತಂ ವೈ ಜರಾ ಮೇ ಪ್ರತಿಗೃಹ್ಯತಾಂ|
01070037c ಯೌವನೇನ ತ್ವದೀಯೇನ ಚರೇಯಂ ವಿಷಯಾನಹಂ||
ಯಯಾತಿಯು ಹೇಳಿದನು: “ನನ್ನ ವೃದ್ಧಾಪ್ಯವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸು. ನೀನು ನೀಡುವ ಯೌವನದಿಂದ ನಾನು ವಿಷಯ ಸುಖವನ್ನು ಹೊಂದುತ್ತೇನೆ.
01070038a ಯಜತೋ ದೀರ್ಘಸತ್ರೈರ್ಮೇ ಶಾಪಾಚ್ಚೋಶನಸೋ ಮುನೇಃ|
01070038c ಕಾಮಾರ್ಥಃ ಪರಿಹೀಣೋ ಮೇ ತಪ್ಯೇಽಹಂ ತೇನ ಪುತ್ರಕಾಃ||
ಒಂದು ದೀರ್ಘ ಯಜ್ನವನ್ನು ಯಜಿಸುತ್ತಿರುವಾಗ ಮುನಿ ಉಶಾಸನನಿಂದ ಶಾಪವನ್ನು ಪಡೆದು ಕಾಮಸುಖವನ್ನು ಅನುಭವಿಸುವ ಎಲ್ಲ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನೂ ಕಳೆದುಕೊಂಡೆನು. ಪುತ್ರರೇ ಈಗ ನಿಮ್ಮ ಯೌವನದಿಂದ ನಾನು ಸುಖವನ್ನು ಹೊಂದಬಲ್ಲೆ.
01070039a ಮಾಮಕೇನ ಶರೀರೇಣ ರಾಜ್ಯಮೇಕಃ ಪ್ರಶಾಸ್ತು ವಃ|
01070039c ಅಹಂ ತನ್ವಾಭಿನವಯಾ ಯುವಾ ಕಾಮಾನವಾಪ್ನುಯಾಂ||
ನನ್ನವರಾದ ನಿಮ್ಮಲ್ಲಿ ಯಾರಾದರೂ ಒಬ್ಬರು ನನ್ನ ಈ ವೃದ್ಧಾಪ್ಯ ಮತ್ತು ದೇಹವನ್ನು ಪಡೆದು ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಆಳಿ. ಹೊಸ ಯೌವನವನ್ನು ಹೊಂದಿದ ನಾನು ನನ್ನ ಕಾಮಸುಖವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತೇನೆ.”
01070040a ನ ತೇ ತಸ್ಯ ಪ್ರತ್ಯಗೃಹ್ಣನ್ಯದುಪ್ರಭೃತಯೋ ಜರಾಂ|
01070040c ತಮಬ್ರವೀತ್ತತಃ ಪೂರುಃ ಕನೀಯಾನ್ಸತ್ಯವಿಕ್ರಮಃ||
ಯದು ಮೊದಲಾದವರು ಯಾರೂ ಅವನ ಈ ಮಾತುಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸದೇ ಇರುವಾಗ ಕಿರಿಯ ಸತ್ಯಪರಾಕ್ರಮಿ ಪುರುವು ಹೇಳಿದನು:
01070041a ರಾಜಂಶ್ಚರಾಭಿನವಯಾ ತನ್ವಾ ಯೌವನಗೋಚರಃ|
01070041c ಅಹಂ ಜರಾಂ ಸಮಾಸ್ಥಾಯ ರಾಜ್ಯೇ ಸ್ಥಾಸ್ಯಾಮಿ ತೇಽಜ್ಞಯಾ||
“ರಾಜನ್! ಹೊಸ ಯೌವನ ಮತ್ತು ದೇಹವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸು. ನಾನು ನಿನ್ನ ವೃದ್ಧಾಪ್ಯವನ್ನು ಪಡೆದು ನಿನ್ನ ಆಜ್ಞೆಯಂತೆ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಆಳುತ್ತೇನೆ.”
01070042a ಏವಮುಕ್ತಃ ಸ ರಾಜರ್ಷಿಸ್ತಪೋವೀರ್ಯಸಮಾಶ್ರಯಾತ್|
01070042c ಸಂಚಾರಯಾಮಾಸ ಜರಾಂ ತದಾ ಪುತ್ರೇ ಮಹಾತ್ಮನಿ||
ಆಗ ಆ ರಾಜರ್ಷಿಯು ತನ್ನ ತಪೋವೀರ್ಯ ಬಲದಿಂದ ತನ್ನ ವೃದ್ಧಾಪ್ಯವು ಮಹಾತ್ಮ ಪುತ್ರನಿಗೆ ತಗಲುವಂತೆ ಮಾಡಿದನು.
01070043a ಪೌರವೇಣಾಥ ವಯಸಾ ರಾಜಾ ಯೌವನಮಾಸ್ಥಿತಃ|
01070043c ಯಾಯಾತೇನಾಪಿ ವಯಸಾ ರಾಜ್ಯಂ ಪೂರುರಕಾರಯತ್||
ಪುರುವಿನ ವಯಸ್ಸನ್ನು ಪಡೆದು ರಾಜನು ಯುವಕನಾದನು ಮತ್ತು ಯಯಾತಿಯ ವಯಸ್ಸನ್ನು ಪಡೆದ ಪುರುವು ರಾಜ್ಯವನ್ನಾಳಿದನು.
01070044a ತತೋ ವರ್ಷಸಹಸ್ರಾಂತೇ ಯಯಾತಿರಪರಾಜಿತಃ|
01070044c ಅತೃಪ್ತ ಏವ ಕಾಮಾನಾಂ ಪೂರುಂ ಪುತ್ರಮುವಾಚ ಹ||
ಒಂದು ಸಾವಿರ ವರ್ಷಗಳು ಕಳೆದನಂತರ ಇನ್ನೂ ಅತೃಪ್ತ ಕಾಮಿಯಾಗಿದ್ದ ಅಪರಾಜಿತ ಯಯಾತಿಯು ಪುತ್ರ ಪುರುವನ್ನುದ್ದೇಶಿಸಿ ಹೇಳಿದನು:
01070045a ತ್ವಯಾ ದಾಯಾದವಾನಸ್ಮಿ ತ್ವಂ ಮೇ ವಂಶಕರಃ ಸುತಃ|
01070045c ಪೌರವೋ ವಂಶ ಇತಿ ತೇ ಖ್ಯಾತಿಂ ಲೋಕೇ ಗಮಿಷ್ಯತಿ||
“ಮಗನೇ! ನೀನೇ ನನ್ನ ನಿಜವಾದ ವಾರಸು, ನಿನ್ನಿಂದಲೇ ನನ್ನ ವಂಶವು ಮುಂದುವರೆಯುತ್ತದೆ. ಇದು ಪೌರವವಂಶವೆಂದು ಲೋಕಗಳಲ್ಲೆಲ್ಲಾ ಖ್ಯಾತಿಯಾಗುತ್ತದೆ.”
01070046a ತತಃ ಸ ನೃಪಶಾರ್ದೂಲಃ ಪೂರುಂ ರಾಜ್ಯೇಽಭಿಷಿಚ್ಯ ಚ|
01070046c ಕಾಲೇನ ಮಹತಾ ಪಶ್ಚಾತ್ಕಾಲಧರ್ಮಮುಪೇಯಿವಾನ್||
ನಂತರ ಆ ನೃಪಶಾರ್ದೂಲನು ಪುರುವಿಗೆ ರಾಜ್ಯಾಭಿಷೇಕವನ್ನು ಮಾಡಿ ಹಲವು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ಕಾಲಧರ್ಮಕ್ಕೊಳಗಾದನು.”
ಇತಿ ಶ್ರೀ ಮಹಾಭಾರತೇ ಆದಿಪರ್ವಣಿ ಸಂಭವಪರ್ವಣಿ ಯಯಾತ್ಯುಪಾಖ್ಯಾನೇ ಸಪ್ತತಿತಮೋಽಧ್ಯಾಯ:||
ಇದು ಶ್ರೀ ಮಹಾಭಾರತದಲ್ಲಿ ಆದಿಪರ್ವದಲ್ಲಿ ಸಂಭವ ಪರ್ವದಲ್ಲಿ ಯಯಾತಿ-ಉಪಾಖ್ಯಾನದಲ್ಲಿ ಎಪ್ಪತ್ತನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯವು.
