|| ಓಂ ಓಂ ನಮೋ ನಾರಾಯಣಾಯ|| ಶ್ರೀ ವೇದವ್ಯಾಸಾಯ ನಮಃ ||
ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣದ್ವೈಪಾಯನ ವೇದವ್ಯಾಸ ವಿರಚಿತ
ಶ್ರೀ ಮಹಾಭಾರತ
ಆದಿ ಪರ್ವ: ಸಂಭವ ಪರ್ವ
೬೨
ಶಕುಂತಲೋಪಾಖ್ಯಾನ
ದುಃಷಂತನ ರಾಜ್ಯಭಾರ (೧-೧೦).
01062001 ಜನಮೇಜಯ ಉವಾಚ
01062001a ತ್ವತ್ತಃ ಶ್ರುತಮಿದಂ ಬ್ರಹ್ಮನ್ದೇವದಾನವರಕ್ಷಸಾಂ|
01062001c ಅಂಶಾವತರಣಂ ಸಮ್ಯಗ್ಗಂಧರ್ವಾಪ್ಸರಸಾಂ ತಥಾ||
ಜನಮೇಜಯನು ಹೇಳಿದನು: “ಬ್ರಹ್ಮನ್! ನಿನ್ನಿಂದ ಈ ದೇವ-ದಾನವ-ರಾಕ್ಷಸ ಮತ್ತು ಗಂಧರ್ವ-ಅಪ್ಸರೆಯರ ಅಂಶಾವತರಣವನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣ ಕೇಳಿದೆನು.
01062002a ಇಮಂ ತು ಭೂಯ ಇಚ್ಛಾಮಿ ಕುರೂಣಾಂ ವಂಶಮಾದಿತಃ|
01062002c ಕಥ್ಯಮಾನಂ ತ್ವಯಾ ವಿಪ್ರ ವಿಪ್ರರ್ಷಿಗಣಸನ್ನಿಧೌ||
ಈಗ ನಾನು ಕುರು ವಂಶದ ಪ್ರಾರಂಭದ ಕುರಿತು ಕೇಳಬಯಸುತ್ತೇನೆ. ವಿಪ್ರ! ವಿಪ್ರರ್ಷಿಗಣಗಳ ಈ ಸನ್ನಿಧಿಯಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಕಥಾರೂಪದಲ್ಲಿ ಹೇಳು.”
01062003 ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ
01062003a ಪೌರವಾಣಾಂ ವಂಶಕರೋ ದುಃಷಂತೋ ನಾಮ ವೀರ್ಯವಾನ್|
01062003c ಪೃಥಿವ್ಯಾಶ್ಚತುರಂತಾಯಾ ಗೋಪ್ತಾ ಭರತಸತ್ತಮ||
ವೈಶಂಪಾಯನನು ಹೇಳಿದನು: “ಭರತಸತ್ತಮ! ನಾಲ್ಕೂ ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಮುದ್ರವು ಆವರಿಸಿರುವ ಈ ಪೃಥ್ವಿಯನ್ನು ಪಾಲಿಸುತ್ತಿದ್ದ ದುಃಷಂತ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ವೀರನೇ ಪೌರವರ ವಂಶಕರನು.
01062004a ಚತುರ್ಭಾಗಂ ಭುವಃ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಸ ಭುಂಕ್ತೇ ಮನುಜೇಶ್ವರಃ|
01062004c ಸಮುದ್ರಾವರಣಾಂಶ್ಚಾಪಿ ದೇಶಾನ್ಸ ಸಮಿತಿಂಜಯಃ||
ಆ ಮನುಜೇಶ್ವರನು ಭೋಗಿಸಿದ ದೇಶವು ಸಮುದ್ರದಿಂದ ಆವರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಭೂಮಿಯ ನಾಲ್ಕೂ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದಿತು.
01062005a ಆಮ್ಲೇಚ್ಛಾಟವಿಕಾನ್ಸರ್ವಾನ್ಸ ಭುಂಕ್ತೇ ರಿಪುಮರ್ದನಃ|
01062005c ರತ್ನಾಕರಸಮುದ್ರಾಂತಾಂಶ್ಚಾತುರ್ವರ್ಣ್ಯಜನಾವೃತಾನ್||
ಆ ರಿಪುಮರ್ದನನ ರಾಜ್ಯವು ಮ್ಲೇಚ್ಛರ ರಾಜ್ಯಗಳೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಸೇರಿ ರತ್ನಾಕರ ಸಮುದ್ರದ ಅಂತ್ಯದವರೆಗೂ ಕೂಡಿದ್ದು ಚಾತುರ್ವಣ್ಯದವರನ್ನೂ ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು.
01062006a ನ ವರ್ಣಸಂಕರಕರೋ ನಾಕೃಷ್ಯಕರಕೃಜ್ಜನಃ|
01062006c ನ ಪಾಪಕೃತ್ಕಶ್ಚಿದಾಸೀತ್ತಸ್ಮಿನ್ರಾಜನಿ ಶಾಸತಿ||
ಆ ರಾಜನ ಶಾಸನದಲ್ಲಿ ವರ್ಣಸಂಕರವಿರಲಿಲ್ಲ, ಬೇಸಾಯ ಮಾಡಬೇಕಾಗಿರಲಿಲ್ಲ, ಗಣಿಗಳನ್ನು ತೋಡಬೇಕಾಗಿರಲಿಲ್ಲ, ಪಾಪಕೃತ್ಯಗಳನ್ನು ಮಾಡುವವರು ಯಾರೂ ಇರಲಿಲ್ಲ.
01062007a ಧರ್ಮ್ಯಾಂ ರತಿಂ ಸೇವಮಾನಾ ಧರ್ಮಾರ್ಥಾವಭಿಪೇದಿರೇ|
01062007c ತದಾ ನರಾ ನರವ್ಯಾಘ್ರ ತಸ್ಮಿಂಜನಪದೇಶ್ವರೇ||
ನರವ್ಯಾಘ್ರ! ಅವನ ರಾಜ್ಯಭಾರದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲರೂ ಧರ್ಮನಿರತರಾಗಿದ್ದು ಅವರು ಮಾಡುವ ಎಲ್ಲ ಕಾರ್ಯಗಳೂ ಧರ್ಮದ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿಯೇ ನಡೆಯುತ್ತಿತ್ತು.
01062008a ನಾಸೀತ್ಚೋರಭಯಂ ತಾತ ನ ಕ್ಷುಧಾಭಯಮಣ್ವಪಿ|
01062008c ನಾಸೀದ್ವ್ಯಾಧಿಭಯಂ ಚಾಪಿ ತಸ್ಮಿಂಜನಪದೇಶ್ವರೇ||
ಅಯ್ಯಾ! ಅವನ ರಾಜ್ಯಭಾರದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ಚೋರ ಭಯವಾಗಲೀ, ಬರಗಾಲದ ಭಯವಾಗಲೀ, ಅಥವಾ ವ್ಯಾಧಿ ಭಯವಾಗಲೀ ಇರಲಿಲ್ಲ.
01062009a ಸ್ವೈರ್ಧರ್ಮೈರೇಮಿರೇ ವರ್ಣಾ ದೈವೇ ಕರ್ಮಣಿ ನಿಃಸ್ಪೃಹಾಃ|
01062009c ತಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ಮಹೀಪಾಲಮಾಸಂಶ್ಚೈವಾಕುತೋಭಯಾಃ||
ಎಲ್ಲ ವರ್ಣದವರೂ ಅವರವರ ಧರ್ಮಗಳಲ್ಲಿ ನಿರತರಾಗಿದ್ದು ಯಾವುದೇ ಫಲವನ್ನೂ ಬಯಸದೇ ದೇವಕಾರ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿದ್ದರು. ಮಹೀಪಾಲ! ಅವನಲ್ಲಿ ಆಶ್ರಯ ಹೊಂದಿದ ಪ್ರಜೆಗಳ್ಯಾರಿಗೂ ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ಭಯವಿರಲಿಲ್ಲ.
01062010a ಕಾಲವರ್ಷೀ ಚ ಪರ್ಜನ್ಯಃ ಸಸ್ಯಾನಿ ಫಲವಂತಿ ಚ|
01062010c ಸರ್ವರತ್ನಸಮೃದ್ಧಾ ಚ ಮಹೀ ವಸುಮತೀ ತದಾ||
ಪರ್ಜನ್ಯನು ಕಾಲಕ್ಕೆ ಸರಿಯಾಗಿ ಮಳೆ ಸುರಿಸುತ್ತಿದ್ದನು ಮತ್ತು ಸಸ್ಯಗಳು ಫಲಭರಿತವಾಗಿರುತ್ತಿದ್ದವು. ಆ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ವಸುಮತಿ ಭೂಮಿಯು ಸರ್ವರತ್ನ ಸಮೃದ್ಧಳಾಗಿದ್ದಳು.
01062011a ಸ ಚಾದ್ಭುತಮಹಾವೀರ್ಯೋ ವಜ್ರಸಂಹನನೋ ಯುವಾ|
01062011c ಉದ್ಯಮ್ಯ ಮಂದರಂ ದೋರ್ಭ್ಯಾಂ ಹರೇತ್ಸವನಕಾನನಂ||
ಆ ಯುವಕನಾದರೋ ಅದ್ಭುತಮಹಾವೀರ್ಯನೂ, ವಜ್ರಕಾಯನೂ ಆಗಿದ್ದು ವನಕಾನನಗಳ ಸಮೇತ ಮಂದರ ಪರ್ವತವನ್ನು ಎತ್ತಿಹಿಡಿಯಬಲ್ಲಂಥ ಭುಜಯುಕ್ತನಾಗಿದ್ದನು.
01062012a ಧನುಷ್ಯಥ ಗದಾಯುದ್ಧೇ ತ್ಸರುಪ್ರಹರಣೇಷು ಚ|
01062012c ನಾಗಪೃಷ್ಠೇಽಶ್ವಪೃಷ್ಠೇ ಚ ಬಭೂವ ಪರಿನಿಷ್ಠಿತಃ||
ಅವನು ಧನುರ್ಯುದ್ಧ, ಗದಾಯುದ್ಧ, ಖಡ್ಗ ಪ್ರಹಾರ, ಆನೆ ಸವಾರಿ ಮತ್ತು ಕುದುರೆ ಸವಾರಿ ಎಲ್ಲದರಲ್ಲಿಯೂ ಪರಿಣಿತನಾಗಿದ್ದನು.
01062013a ಬಲೇ ವಿಷ್ಣುಸಮಶ್ಚಾಸೀತ್ತೇಜಸಾ ಭಾಸ್ಕರೋಪಮಃ|
01062013c ಅಕ್ಷುಬ್ಧತ್ವೇಽರ್ಣವಸಮಃ ಸಹಿಷ್ಣುತ್ವೇ ಧರಾಸಮಃ||
ಅವನು ಬಲದಲ್ಲಿ ವಿಷ್ಣುಸಮಾನನೂ, ತೇಜಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಭಾಸ್ಕರನಂತೆಯೂ, ಶಾಂತತೆಯಲ್ಲಿ ಸಾಗರ ಸಮನೂ, ಮತ್ತು ಸಹಿಷ್ಣುತೆಯಲ್ಲಿ ಭೂಮಿಯ ಸಮನೂ ಆಗಿದ್ದನು.
01062014a ಸಮ್ಮತಃ ಸ ಮಹೀಪಾಲಃ ಪ್ರಸನ್ನಪುರರಾಷ್ಟ್ರವಾನ್|
01062014c ಭೂಯೋ ಧರ್ಮಪರೈರ್ಭಾವೈರ್ವಿದಿತಂ ಜನಮಾವಸತ್||
ಆ ಸಮ್ಮತ ಮಹೀಪಾಲನು ಪ್ರಸನ್ನತೆಯಿಂದ ತನ್ನ ಪುರರಾಷ್ಟ್ರಗಳನ್ನು ಆಳುತ್ತಿರಲು ಅಲ್ಲಿಯ ಜನರೆಲ್ಲರೂ ಧರ್ಮ ನಿರತರಾಗಿದ್ದರು.”
ಇತಿ ಶ್ರೀ ಮಹಾಭಾರತೇ ಆದಿಪರ್ವಣಿ ಸಂಭವಪರ್ವಣಿ ಶಕುಂತಲೋಪಾಖ್ಯಾನೇ ದ್ವಿಷಷ್ಟಿತಮೋಽಧ್ಯಾಯ:||
ಇದು ಶ್ರೀ ಮಹಾಭಾರತದಲ್ಲಿ ಆದಿಪರ್ವದಲ್ಲಿ ಸಂಭವ ಪರ್ವದಲ್ಲಿ ಶಕುಂತಲೋಪಾಖ್ಯಾನದಲ್ಲಿ ಅರವತ್ತೆರಡನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯವು.
