ಆದಿ ಪರ್ವ: ಸಂಭವ ಪರ್ವ
೮೮
01088001 ವಸುಮನಾ ಉವಾಚ|
01088001a ಪೃಚ್ಛಾಮಿ ತ್ವಾಂ ವಸುಮನಾ ರೌಶದಶ್ವಿಃ|
ಯದ್ಯಸ್ತಿ ಲೋಕೋ ದಿವಿ ಮಹ್ಯಂ ನರೇಂದ್ರ|
01088001c ಯದ್ಯಂತರಿಕ್ಷೇ ಪ್ರಥಿತೋ ಮಹಾತ್ಮನ್|
ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಂ ತ್ವಾಂ ತಸ್ಯ ಧರ್ಮಸ್ಯ ಮನ್ಯೇ||
01088002 ಯಯಾತಿರುವಾಚ|
01088002a ಯದಂತರಿಕ್ಷಂ ಪೃಥಿವೀ ದಿಶಶ್ಚ|
ಯತ್ತೇಜಸಾ ತಪತೇ ಭಾನುಮಾಂಶ್ಚ|
01088002c ಲೋಕಾಸ್ತಾವಂತೋ ದಿವಿ ಸಂಸ್ಥಿತಾ ವೈ|
ತೇ ನಾಂತವಂತಃ ಪ್ರತಿಪಾಲಯಂತಿ||
01088003 ವಸುಮನಾ ಉವಾಚ|
01088003a ತಾಂಸ್ತೇ ದದಾಮಿ ಪತ ಮಾ ಪ್ರಪಾತಂ|
ಯೇ ಮೇ ಲೋಕಾಸ್ತವ ತೇ ವೈ ಭವಂತು|
01088003c ಕ್ರೀಣೀಷ್ವೈನಾಂಸ್ತೃಣಕೇನಾಪಿ ರಾಜನ್|
ಪ್ರತಿಗ್ರಹಸ್ತೇ ಯದಿ ಸಂಯಕ್ಪ್ರದುಷ್ಟಃ||
01088004 ಯಯಾತಿರುವಾಚ|
01088004a ನ ಮಿಥ್ಯಾಹಂ ವಿಕ್ರಯಂ ವೈ ಸ್ಮರಾಮಿ|
ವೃಥಾ ಗೃಹೀತಂ ಶಿಶುಕಾಚ್ಶಂಕಮಾನಃ|
01088004c ಕುರ್ಯಾಂ ನ ಚೈವಾಕೃತಪೂರ್ವಮನ್ಯೈಃ|
ವಿವಿತ್ಸಮಾನಃ ಕಿಮು ತತ್ರ ಸಾಧು||
01088005 ವಸುಮನಾ ಉವಾಚ|
01088005a ತಾಂಸ್ತ್ವಂ ಲೋಕಾನ್ಪ್ರತಿಪದ್ಯಸ್ವ ರಾಜನ್|
ಮಯಾ ದತ್ತಾನ್ಯದಿ ನೇಷ್ಟಃ ಕ್ರಯಸ್ತೇ|
01088005c ಅಹಂ ನ ತಾನ್ವೈ ಪ್ರತಿಗಂತಾ ನರೇಂದ್ರ|
ಸರ್ವೇ ಲೋಕಾಸ್ತವ ತೇ ವೈ ಭವಂತು||
01088006 ಶಿಬಿರುವಾಚ|
01088006a ಪೃಚ್ಛಾಮಿ ತ್ವಾಂ ಶಿಬಿರೌಶೀನರೋಽಹಂ|
ಮಮಾಪಿ ಲೋಕಾ ಯದಿ ಸಂತೀಹ ತಾತ|
01088006c ಯದ್ಯಂತರಿಕ್ಷೇ ಯದಿ ವಾ ದಿವಿ ಶ್ರಿತಾಃ|
ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಂ ತ್ವಾಂ ತಸ್ಯ ಧರ್ಮಸ್ಯ ಮನ್ಯೇ||
01088007 ಯಯಾತಿರುವಾಚ|
01088007a ನ ತ್ವಂ ವಾಚಾ ಹೃದಯೇನಾಪಿ ವಿದ್ವನ್|
ಪರೀಪ್ಸಮಾನಾನ್ನಾವಮಂಸ್ಥಾ ನರೇಂದ್ರ|
01088007c ತೇನಾನಂತಾ ದಿವಿ ಲೋಕಾಃ ಶ್ರಿತಾಸ್ತೇ|
ವಿದ್ಯುದ್ರೂಪಾಃ ಸ್ವನವಂತೋ ಮಹಾಂತಃ||
01088008 ಶಿಬಿರುವಾಚ|
01088008a ತಾಂಸ್ತ್ವಂ ಲೋಕಾನ್ಪ್ರತಿಪದ್ಯಸ್ವ ರಾಜನ್|
ಮಯಾ ದತ್ತಾನ್ಯದಿ ನೇಷ್ಟಃ ಕ್ರಯಸ್ತೇ|
01088008c ನ ಚಾಹಂ ತಾನ್ಪ್ರತಿಪತ್ಸ್ಯೇಹ ದತ್ತ್ವಾ|
ಯತ್ರ ಗತ್ವಾ ತ್ವಮುಪಾಸ್ಸೇ ಹ ಲೋಕಾನ್||
01088009 ಯಯಾತಿರುವಾಚ|
01088009a ಯಥಾ ತ್ವಮಿಂದ್ರಪ್ರತಿಮಪ್ರಭಾವಸ್|
ತೇ ಚಾಪ್ಯನಂತಾ ನರದೇವ ಲೋಕಾಃ|
01088009c ತಥಾದ್ಯ ಲೋಕೇ ನ ರಮೇಽನ್ಯದತ್ತೇ|
ತಸ್ಮಾತ್ ಶಿಬೇ ನಾಭಿನಂದಾಮಿ ದಾಯಂ||
01088010 ಅಷ್ಟಕ ಉವಾಚ|
01088010a ನ ಚೇದೇಕೈಕಶೋ ರಾಜಽಲ್ಲೋಕಾನ್ನಃ ಪ್ರತಿನಂದಸಿ|
01088010c ಸರ್ವೇ ಪ್ರದಾಯ ಭವತೇ ಗಂತಾರೋ ನರಕಂ ವಯಂ||
01088011 ಯಯಾತಿರುವಾಚ|
01088011a ಯದರ್ಹಾಯ ದದಧ್ವಂ ತತ್ಸಂತಃ ಸತ್ಯಾನೃಶಂಸ್ಯತಃ|
01088011c ಅಹಂ ತು ನಾಭಿಧೃಷ್ಣೋಮಿ ಯತ್ಕೃತಂ ನ ಮಯಾ ಪುರಾ||
01088012 ಅಷ್ಟಕ ಉವಾಚ|
01088012a ಕಸ್ಯೈತೇ ಪ್ರತಿದೃಶ್ಯಂತೇ ರಥಾಃ ಪಂಚ ಹಿರಣ್ಮಯಾಃ|
01088012c ಉಚ್ಚೈಃ ಸಂತಃ ಪ್ರಕಾಶಂತೇ ಜ್ವಲಂತೋಽಗ್ನಿಶಿಖಾ ಇವ||
01088013 ಯಯಾತಿರುವಾಚ|
01088013a ಯುಷ್ಮಾನೇತೇ ಹಿ ವಕ್ಷ್ಯಂತಿ ರಥಾಃ ಪಂಚ ಹಿರಣ್ಮಯಾಃ|
01088013c ಉಚ್ಚೈಃ ಸಂತಃ ಪ್ರಕಾಶಂತೇ ಜ್ವಲಂತೋಽಗ್ನಿಶಿಖಾ ಇವ||
01088014 ಅಷ್ಟಕ ಉವಾಚ|
01088014a ಆತಿಷ್ತಸ್ವ ರಥಂ ರಾಜನ್ವಿಕ್ರಮಸ್ವ ವಿಹಾಯಸಾ|
01088014c ವಯಮಪ್ಯನುಯಾಸ್ಯಾಮೋ ಯದಾ ಕಾಲೋ ಭವಿಷ್ಯತಿ||
01088015 ಯಯಾತಿರುವಾಚ|
01088015a ಸರ್ವೈರಿದಾನೀಂ ಗಂತವ್ಯಂ ಸಹಸ್ವರ್ಗಜಿತೋ ವಯಂ|
01088015c ಏಷ ನೋ ವಿರಜಾಃ ಪಂಥಾ ದೃಶ್ಯತೇ ದೇವಸದ್ಮನಃ||
01088016 ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ|
01088016a ತೇಽಧಿರುಹ್ಯ ರಥಾನ್ಸರ್ವೇ ಪ್ರಯಾತಾ ನೃಪಸತ್ತಮಾಃ|
01088016c ಆಕ್ರಮಂತೋ ದಿವಂ ಭಾಭಿರ್ಧರ್ಮೇಣಾವೃತ್ಯ ರೋದಸೀ|
01088017 ಅಷ್ಟಕ ಉವಾಚ|
01088017a ಅಹಂ ಮನ್ಯೇ ಪೂರ್ವಮೇಕೋಽಸ್ಮಿ ಗಂತಾ|
ಸಖಾ ಚೇಂದ್ರಃ ಸರ್ವಥಾ ಮೇ ಮಹಾತ್ಮಾ|
01088017c ಕಸ್ಮಾದೇವಂ ಶಿಬಿರೌಶೀನರೋಽಯಂ|
ಏಕೋಽತ್ಯಗಾತ್ಸರ್ವವೇಗೇನ ವಾಹಾನ್|
01088018 ಯಯಾತಿರುವಾಚ|
01088018a ಅದದಾದ್ದೇವಯಾನಾಯ ಯಾವದ್ವಿತ್ತಮವಿಂದತ|
01088018c ಉಶೀನರಸ್ಯ ಪುತ್ರೋಽಯಂ ತಸ್ಮಾತ್ ಶ್ರೇಷ್ಠೋ ಹಿ ನಃ ಶಿಬಿಃ||
01088019a ದಾನಂ ತಪಃ ಸತ್ಯಮಥಾಪಿ ಧರ್ಮೋ|
ಹ್ರೀಃ ಶ್ರೀಃ ಕ್ಷಮಾ ಸೌಮ್ಯ ತಥಾ ತಿತಿಕ್ಷಾ|
01088019c ರಾಜನ್ನೇತಾನ್ಯಪ್ರತಿಮಸ್ಯ ರಾಜ್ಞಃ|
ಶಿಬೇಃ ಸ್ಥಿತಾನ್ಯನೃಶಂಸಸ್ಯ ಬುದ್ಧ್ಯಾ||
01088019e ಏವಂವೃತ್ತೋ ಹ್ರೀನಿಷೇಧಶ್ಚ ಯಸ್ಮಾತ್|
ತಸ್ಮಾತ್ ಶಿಬಿರತ್ಯಗಾದ್ವೈ ರಥೇನ||
01088020 ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ|
01088020a ಅಥಾಷ್ಟಕಃ ಪುನರೇವಾನ್ವಪೃಚ್ಛನ್|
ಮಾತಾಮಹಂ ಕೌತುಕಾದಿಂದ್ರಕಲ್ಪಂ|
01088020c ಪೃಚ್ಛಾಮಿ ತ್ವಾಂ ನೃಪತೇ ಬ್ರೂಹಿ ಸತ್ಯಂ|
ಕುತಶ್ಚ ಕಸ್ಯಾಸಿ ಸುತಶ್ಚ ಕಸ್ಯ||
01088020e ಕೃತಂ ತ್ವಯಾ ಯದ್ಧಿ ನ ತಸ್ಯ ಕರ್ತಾ|
ಲೋಕೇ ತ್ವದನ್ಯಃ ಕ್ಷತ್ರಿಯೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ವಾ||
01088021 ಯಯಾತಿರುವಾಚ|
01088021a ಯಯಾತಿರಸ್ಮಿ ನಹುಷಸ್ಯ ಪುತ್ರಃ|
ಪೂರೋಃ ಪಿತಾ ಸಾರ್ವಭೌಮಸ್ತ್ವಿಹಾಸಂ|
01088021c ಗುಹ್ಯಮರ್ಥಂ ಮಾಮಕೇಭ್ಯೋ ಬ್ರವೀಮಿ|
ಮಾತಾಮಹೋಽಹಂ ಭವತಾಂ ಪ್ರಕಾಶಃ||
01088022a ಸರ್ವಾಮಿಮಾಂ ಪೃಥಿವೀಂ ನಿರ್ಜಿಗಾಯ|
ಪ್ರಸ್ಥೇ ಬದ್ಧ್ವಾ ಹ್ಯದದಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇಭ್ಯಃ|
01088022c ಮೇಧ್ಯಾನಶ್ವಾನೇಕಶಫಾನ್ಸುರೂಪಾಂಸ್|
ತದಾ ದೇವಾಃ ಪುಣ್ಯಭಾಜೋ ಭವಂತಿ||
01088023a ಅದಾಮಹಂ ಪೃಥಿವೀಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇಭ್ಯಃ|
ಪೂರ್ಣಾಮಿಮಾಮಖಿಲಾಂ ವಾಹನಸ್ಯ|
01088023c ಗೋಭಿಃ ಸುವರ್ಣೇನ ಧನೈಶ್ಚ ಮುಖ್ಯೈಸ್|
ತತ್ರಾಸನ್ಗಾಃ ಶತಮರ್ಬುದಾನಿ||
01088024a ಸತ್ಯೇನ ಮೇ ದ್ಯೌಶ್ಚ ವಸುಂಧರಾ ಚ|
ತಥೈವಾಗ್ನಿರ್ಜ್ವಲತೇ ಮಾನುಷೇಷು|
01088024c ನ ಮೇ ವೃಥಾ ವ್ಯಾಹೃತಮೇವ ವಾಕ್ಯಂ|
ಸತ್ಯಂ ಹಿ ಸಂತಃ ಪ್ರತಿಪೂಜಯಂತಿ||
01088024e ಸರ್ವೇ ಚ ದೇವಾ ಮುನಯಶ್ಚ ಲೋಕಾಃ|
ಸತ್ಯೇನ ಪೂಜ್ಯಾ ಇತಿ ಮೇ ಮನೋಗತಂ||
01088025a ಯೋ ನಃ ಸ್ವರ್ಗಜಿತಃ ಸರ್ವಾನ್ಯಥಾವೃತ್ತಂ ನಿವೇದಯೇತ್|
01088025c ಅನಸೂಯುರ್ದ್ವಿಜಾಗ್ರೇಭ್ಯಃ ಸ ಲಭೇನ್ನಃ ಸಲೋಕತಾಂ||
01088026 ವೈಶಂಪಾಯನ ಉವಾಚ|
01088026a ಏವಂ ರಾಜಾ ಸ ಮಹಾತ್ಮಾ ಹ್ಯತೀವ|
ಸ್ವೈರ್ದೌಹಿತ್ರೈಸ್ತಾರಿತೋಽಮಿತ್ರಸಾಹಃ|
01088026c ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಮಹೀಂ ಪರಮೋದಾರಕರ್ಮಾ|
ಸ್ವರ್ಗಂ ಗತಃ ಕರ್ಮಭಿರ್ವ್ಯಾಪ್ಯ ಪೃಥ್ವೀಂ||
ಇತಿ ಶ್ರೀ ಮಹಾಭಾರತೇ ಆದಿಪರ್ವಣಿ ಸಂಭವಪರ್ವಣಿ ಯಯಾತ್ಯುಪಾಖ್ಯಾನೇ ಅಷ್ಟಾಶೀತಿತಮೋಽಧ್ಯಾಯ:||
ಇದು ಶ್ರೀ ಮಹಾಭಾರತದಲ್ಲಿ ಆದಿಪರ್ವದಲ್ಲಿ ಸಂಭವ ಪರ್ವದಲ್ಲಿ ಯಯಾತಿ-ಉಪಾಖ್ಯಾನದಲ್ಲಿ ಎಂಭತ್ತೆಂಟನೆಯ ಅಧ್ಯಾಯವು.